Balkanski kriminalci sve su aktivniji u Australiji, gdje koriste svoje dobro organizovane mreže da švercuju kokain i druge droge, koordinišu međunarodne kriminalne aktivnosti i uspostavljaju saradnju sa drugim moćnim kriminalnim organizacijama.
Najpoznatiji među njima je Vaso Ulić, Crnogorac koji je, prema informacijama australijske policije, rođen u Albaniji. Već više od dvije decenije povezuje se sa transnacionalnim mrežama krijumčarenja kokaina. Njegove aktivnosti pratila je policija u Zapadnom Balkanu i Australiji, gdje se smatra ključnom figurom u ovim mrežama. Zanimljivo je da ga istovremeno zovu “Crnogorski Eskobar” i “Australijski Eskobar”
Počeci u Sidneju
Ulić se preselio u Australiju 1979. godine, započinjući sa manjim kriminalnim djelima u Sidneju. Vremenom je postao vođa mreže koja je švercovala hiljade kilograma kokaina iz Kolumbije do Australije, preko Ekvadora i drugih luka, koristeći sofisticirane metode transporta. Za koordinaciju operacija, članovi grupe koristili su enkriptovane komunikacione platforme Sky ECC i ANOM, što im je omogućavalo da zaobiđu kontrolu nad međunarodnim švercom.
Navodno je vođa mreže koja je između 2020. i 2022. švercovala najmanje 2,47 tona kokaina iz Kolumbije preko Ekvadora. Kokain je kupljen po 4.500 € po kilogramu, a u Australiji prodavan za do 80.000 € po kilogramu, dok je oko 20% prihoda korišteno za pokrivanje troškova distribucije.
U maju 2025, Viši sud u Podgorici potvrdio je optužnicu protiv Ulića, dvojice visokih članova Kavačkog klana i još 17 osumnjičenih. Suđenje je u toku.
Potvrđen obrazac
Slični slučajevi potvrđuju obrazac u kojem crnogorsko-albanski akteri funkcionišu kao posrednici u globalnim lancima snabdijevanja drogom. Tako je Đeljoš Nikoljaj, takođe iz crnogorsko-albanske zajednice, 2006. godine osuđen za uvoz 161 kg MDMA u Australiju. Takođe je uhapšen 2021. godine u operaciji “Ironside”, kada je presretnuto više miliona poruka na ANOM aplikaciji. Nikoljaj je u martu 2025. pušten uz kauciju od tri miliona australijskih dolara, elektronski nadzor i kućni pritvor.
Kartel Tito i Dino
Još jedan ključni igrač je Edin Gačanin iz BiH, lider kartela Tito i Dino, koji ima nizozemsko državljanstvo. Njegova mreža povezana je sa Latinskom Amerikom, Južnom Afrikom i Australijom, koristeći lažne kompanije u Kolumbiji, Peruu i Ekvadoru da prikrije pošiljke kokaina. Gačanin je, prema dostupnim podacima, uveo Sani al-Murdu iz Škaljarskog klana u šverc kokaina prema Australiji. Al-Murda se u februaru 2021. pohvalio da je poslao 600 kilograma kokaina u Australiju, dok je njegova mreža mogla švercovati između 1 000 i 1 500 kilograma pomoću ribarskih brodova.
I mornari u igri
Crnogorski mornari takođe igraju značajnu ulogu. Primjeri uključuju presretanje 849,5 kilograma kokaina u maju 2023. i 320 kilograma u maju 2022., kada su članovi posade pokušali da drogu bace u more kod Fremantla i Port Hedlanda. Članovi posade koristili su metode zaobilaženja međunarodnih kontrola, uključujući falsifikovanje dnevnika plovidbe i punjenje balastnih tankova vodom kako bi sakrili drogu.
Tržište Australije
Australija je jedno od najvećih tržišta za ilegalne droge u svijetu, sa visokom potražnjom i izolovanom geografijom koja podiže cijene uličnih droga. U 2023/24. godini, organizovani kriminal nanio je zemlji štetu od 82,3 milijarde australijskih dolara, od čega su aktivnosti vezane za droge činile skoro 19 milijardi. Procjenjuje se da je najmanje 70% prijetnji organizovanog kriminala povezano sa stranim mrežama, uključujući balkanske grupe (izvori: Australian Federal Police, GI‑TOC Global Organized Crime Index, 2025).
